Da khô là gì?

Da khô (dry skin) là tình trạng lớp biểu bì thiếu hụt độ ẩm, khiến da xuất hiện vảy, nứt nẻ, ngứa và dễ bị kích ứng. Hiện tượng này có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, thường gặp nhất ở tay, chân, khuỷu tay, đầu gối và vùng mặt.

Triệu chứng và tác hại của da khô

• Da bong tróc, vảy: Vảy trắng hoặc mảng khô li ti trên bề mặt da.
• Ngứa, châm chích: Cảm giác khó chịu, đặc biệt khi da quá khô.
• Nứt nẻ, chảy máu: Trường hợp da khô nặng có thể bị nứt sâu, chảy máu và đau rát.
• Tăng nguy cơ viêm nhiễm: Vết nứt trên da là “cửa ngõ” cho vi khuẩn xâm nhập, dễ gây viêm da và nhiễm trùng.
• Lão hóa sớm: Da thiếu ẩm nhanh hình thành nếp nhăn và vết chân chim.

7+ Nguyên nhân chính gây da khô

1. Tuổi tác: Sau 40 tuổi, hoạt động tuyến bã nhờn giảm, da mất dầu tự nhiên, dễ khô ráp.
2. Bệnh lý da liễu: Viêm da cơ địa, chàm, vảy nến… làm hàng rào bảo vệ da suy yếu, khô và ngứa.
3. Tiếp xúc với nước: Ngâm nước lâu, tắm bồn nước nóng hoặc bơi trong nước clo cao dễ rửa trôi lớp dầu bảo vệ da.
4. Thuốc lá: Nicotine và carbon monoxide giảm tuần hoàn máu, khiến da kém dưỡng chất, xỉn màu, khô.
5. Sản phẩm tẩy rửa mạnh: Xà phòng, dầu gội chứa sulfate, cồn khô (alcohol) tẩy sạch dầu tự nhiên trên da.
6. Thời tiết: Khí hậu hanh khô, nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh, độ ẩm thấp làm bốc hơi nước trên da.
7. Phong cách sống: Thiếu nước, ăn uống thiếu chất béo lành mạnh (omega-3), ngủ không đủ giấc khiến da mất ẩm.

7+ Cách chăm sóc da khô tại nhà

1. Dùng kem dưỡng ẩm chuyên sâu:
   • Chọn sản phẩm có chứa ceramide, hyaluronic acid, glycerin hoặc urê.
   • Thoa ngay sau khi tắm, ít nhất 2 lần/ngày để khóa ẩm.
2. Dầu dưỡng (Baby oil, dầu hạnh nhân):
   • Thoa một lớp mỏng vào ban đêm để duy trì độ ẩm lâu dài.
   • Dầu hạnh nhân giàu vitamin E giúp tái tạo da, chống oxy hóa.
3. Tắm nhanh, nước ấm vừa phải:
   • Hạn chế tối đa 5–10 phút, tránh nước quá nóng.
   • Sử dụng sửa tắm hoặc sữa rửa mặt dịu nhẹ, không xà phòng.
4. Dùng máy tạo độ ẩm trong phòng:
   • Duy trì độ ẩm không khí 40–60% giúp giảm khô ngứa.
5. Chọn trang phục và chất liệu phù hợp:
   • Mặc cotton, lụa mềm, tránh len dạ gây cọ xát, kích ứng.
   • Giặt quần áo bằng chất tẩy rửa không mùi, không phẩm màu.
6. Bảo vệ da khỏi thời tiết khắc nghiệt:
   • Đeo găng tay, khăn quàng, mũ khi trời lạnh; che chắn khi có gió mạnh, nắng gắt.
   • Đeo găng tay cao su khi giặt rửa, tiếp xúc hóa chất.
7. Mặt nạ dưỡng ẩm tự nhiên:
   • Bơ, dầu ô liu, dầu dừa và bột yến mạch giúp làm dịu, tăng cường lớp màng ẩm.
   • Đắp 10–15 phút, 1–2 lần/tuần.
8. Thuốc bôi không kê đơn:
   • Hydrocortisone 1% giảm ngứa, viêm nhẹ.
   • Sử dụng chỉ khi da có dấu hiệu viêm, không lạm dụng kéo dài.

Khi nào cần gặp bác sĩ da liễu?

• Da khô kèm đỏ, sưng, hoặc vết nứt sâu chảy máu.
• Tình trạng ngứa dữ dội, không cải thiện sau 2–4 tuần chăm sóc tại nhà.
• Xuất hiện viêm da hoặc dấu hiệu nhiễm trùng (mủ, chảy dịch).
• Bạn có tiền sử bệnh da liễu cần theo dõi chuyên sâu.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Da khô có phải do thiếu nước không?

Da tối ưu nhất khi cơ thể đủ nước, nhưng uống nước chỉ hỗ trợ phần nào. Việc giữ ẩm chủ yếu cần kem dưỡng và các biện pháp khóa ẩm.

2. Có nên tẩy tế bào chết khi da khô?

Chỉ nên tẩy nhẹ 1 lần/tuần, tránh sản phẩm hạt thô hoặc AHA nồng độ cao gây tổn thương thêm cho da khô.

3. Trẻ em có thể dùng cùng sản phẩm dưỡng da khô của người lớn không?

Nên chọn sản phẩm dành riêng cho trẻ em, ít thành phần tiềm ẩn kích ứng như hương liệu, bảo quản.